Bazı insanlar her iki elinin parmaklarını birbirine geçirerek ve onları
gererek ses çıkartırlar, yani çıtlatırlar. Çoğumuzun buradan gelen
sesin kemiklerden geldiğini sanırız, hatta rahatsız oluruz ama nedense
bunu yapanlar hallerinden memnun görünürler.
En çok ve kolaylıkla çıtlattığımız yerler vücudumuzda en çok bulunan sürtünmeli eklem yerleridir. Bu tip eklem yerlerinde,
örneğin parmaklarınızda, iki kemiğin birleştiği yerde bir bağlantı
kapsülü vardır. Bu kapsülün içinde kemiklerin hareketleri sırasında
buraları yağlayan bir sıvı vardır. Bu sıvının içinde erimiş halde
oksijen, nitrojen ve karbondioksit gazları bulunur.
Vücudumuzda en kolay çıtlatabileceğimiz eklem yerlerimiz
parmaklarımızdır. Parmaklarımız gerilince ve eklem yerlerimiz düzleşince
bu kapsül de gerilir. İçindeki sıvının basıncı azalır ve gaz
kabarcıkları patlamaya başlar. İşte kulağımıza gelenler bu seslerdir.
Patlayan kabarcıklar neticesinde gazlar bu sıvıyı terk eder, sıvı daha
da genleşir ve eklem yerinin hareket kabiliyetini arttırır.
Şüphesiz ki eklem yerinin gerilmesi, bu kapsülün boyu ile sınırlıdır.
Eğer parmaklarınızı çıtlattığınız anda röntgenini de çekerseniz, eklem
içinde oluşan gaz kabarcıklarını görebilirsiniz. Bu olay eklem yerindeki
hacmi yaklaşık yüzde 15-20 arttırır.
Aynı parmağınızı arka arkaya
çıtlatamazsınız. Bir süre beklemeniz gerekir, çünkü gaz kabarcıklarının
sıvı içerisinde tekrar oluşması biraz zaman alır.
Tüm bu
açıklamalar, deneylerle ispatlanmasına rağmen, yine de bu kadar küçük
gaz miktatının bu kadar büyük bir ses çıkartabilmesinin nedeni hala
anlaşılmış değildir. Bu sorunun tatmin edici bir cevabı da henüz yoktur.
Ayrıca detaylı çalışmalar göstermiştir ki, çıtırdama sırasında iki ayrı
ses duyulmaktadır. Birincisinin gaz kabarcıklarının patlaması olduğu
biliniyor. İkinci sesin ise kapsülün uzama sınırına vardığında çıktığı
sanılıyor.
Evet geldik en çok merak edilen soruya!
Parmaklarımızı çıtlatmak vücudumuz için zararlı mıdır? Bu konuda elde
çok az bilimsel çalışma sonucu vardır. Bir görüşe göre parmak
çıtlatmanın eklem yerlerimizdeki sıvıya bir tesiri yoktur. Diğer bir
görüşe göre ise sürekli olarak bunu yapanlarda ve bunu alışkanlık haline
getirenlerde, eklemler etrafındaki yumuşak doku zarar görmekte,
parmaklar şişmekte, dolayısı ile elin kavrama gücü azalmaktadır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder